Yabancı bir ülkede verilen karar, kendiliğinden Türkiye’de geçerli olmaz. Örnek vermek gerekirse Almanya’da verilen bir boşanma kararı Türkiye’de tanıma ve tenfiz ettirilmezse Türkiye’de herhangi bir hüküm doğurmaz. Bu sebeple söz konusu boşanma kararının Türkiye’de de geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekmektedir. Öncelikle tanıma ve tenfizin aile hukukuna ilişkin ne anlama geldiğini belirtmekte fayda vardır.
Bir Türk ya da yabancı ile evli olan Türk vatandaşı, evli olduğu ülkede (Almanya, Hollanda, Fransa, Belçika vb.) boşanmış ise bu boşanma kararının Türk mahkemeleri tarafından onaylatılması işlemine tanıma denir. Tenfiz ise verilmiş olan mahkeme kararının icra edilebilirliğini konu alır. Daha basit bir anlatım ile yabacı mahkeme tarafından verilen kararda nafaka, tazminat, velayet vb. hükümler de varsa bu durumda tenfiz davası açılması gerekir.
Tanıma ve Tenfiz Davası Açmak Zorunlu Mudur?
Pek çok Türk vatandaşı yurt dışında boşandıktan sonra Türkiye’de tanıma ve tenfiz davası açmayı ihmal etmekte ve bu sebeple de önemli mağduriyetler yaşamaktadır. Eğer Türkiye’de tanıma ve tenfiz davası açılmazsa yurt dışında verilen boşanma hükmünün (ve varsa nafaka, tazminat, velayet vb.) Türkiye’de herhangi bir geçerliliği bulunmamaktadır. Yani taraflar Türkiye’de evli olmaya devam etmektedir. Bu da o tarafların Türkiye’de başka birisi ile evlenmesi engel olmakta, miras hukukuna ilişkin ve velayete ilişkin önemli sonuçlar doğurmaktadır. Bu sebeple de yurt dışında boşanan Türk vatandaşının bu boşanma kararını Türkiye’de tanıtması önemle tavsiye edilir.
Taraflar Tanıma ve Tenfiz Davası için Türkiye’ye Gelmek Zorunda Mıdır?
Eğer tarafların avukatı varsa yargılamayı şahsen takip etmek zorunda değillerdir. Bu sebeple de Türkiye’ye gelme zorunluluğu yoktur. Her iki tarafın avukatının bulunması süreci son derece hızlı sona erdirir. Ancak davalının avukatı yoksa davalıya tebligat yapılması gerektiğinden bu durum süreci uzatacaktır. Nitekim mahkemeler tarafından yurt dışına gönderilen tebligatlar ciddi sürelere mal olmaktadır.
Tanıma ve tenfiz davalarında en sık yaşanan sorun karşı tarafın yani davalının adresinin bilinmemesidir. Davanın davalıya tebliğ edilmesi bir zorunluluk olduğundan bu sorunun aşılması gerekir. Bu sebeple de taraflara sıkça yurt dışında boşandıktan hemen sonra Türkiye’de bu davayı açmaları önerisinde bulunuyoruz. Aksi durumda taraflar irtibatı kaybetmekte ve tebligat yüzünden ciddi sorunlar çıkmaktadır.
Tanıma ve Tenfiz Davası Davası Açmak İçin Hangi Belgeler Gereklidir?
-Yabancı mahkeme tarafından verilen boşanma kararı.
-Boşanma kararının kesinleştiğine dair yazı.
-Apostile şerhi (Türk Büyükelçiliği ya da Konsolosluğundan alınması gerekir).
-Boşanma kararının tercümesi.
Tanıma ve Tenfiz Davası Açmak Herhangi Bir Süreye Tabi Midir?
Kanun’da tanıma ve tenfiz davası açmak herhangi bir süre ile kısıtlanmamıştır. Bu sebeple kişi yabancı ülkede boşandıktan sonra ne zaman isterse Türkiye’de bu davayı açabilir. Daha önce de hatırlattığımız üzere, miras ve diğer hukuki hak kayıpları yaşanmaması için bu davanın biran önce açılması önerilir.
Sonuç
Tanıma ve tenfiz davası, tarafların avukatları varsa son derece hızla sonuç alınabilen bir davadır. Eğer davalının avukatı yoksa tebligat nedeni ile bir süre beklemek gerekebilir.